De waarde van een handtekening
in Nederland kunnen nagenoeg alle overeenkomsten mondeling tot stand komen. In principe is dus een mondelinge overeenkomst rechtsgeldig. Uiteraard zijn hierop, zoals gebruikelijk in het recht, uitzonderingen zoals bijvoorbeeld de koop van een onroerende zaak (zoals een woning. Op een aantal rechtsgebieden gelden aparte regels. In het arbeidsrecht kan bijvoorbeeld een non concurrentiebeding of een non relatiebeding slechts schriftelijk worden overeengekomen.
Artikel 157 van het wetboek van Burgerlijke Rechtsvordering stelt dat de aanwezigheid van een handtekening als zogenaamd dwingend bewijs geldt. Dit artikel luidt:
Een onderhandse akte waarvan de ondertekening door de partij, tegen welke zij dwingend bewijs zou leveren, stellig wordt ontkend, levert geen bewijs op, zolang niet bewezen is van wie de ondertekening afkomstig is. Is degeen tegen wie de akte wordt ingeroepen een ander dan hij die haar ondertekend zou hebben, dan kan worden volstaan met de verklaring, dat men de echtheid van de ondertekening niet erkent.”
Indien de handtekening wordt betwist is het van belang vast te stellen onder welk document de handtekening is gesteld.
Authentieke aktes
Bij zogenaamde authentieke aktes is (zoals een door de notaris opgestelde akte) wordt uitgegaan van authenticiteit: met andere woorden er wordt vanuit gegaan dat de akte is opgemaakt door een bevoegd persoon en voorts dat de ondertekening, behoudens tegenbewijs, verondersteld wordt echt te zijn.
Onderhandse aktes
Bij onderhandse aktes is dit anders. Een onderhandse akte is bijvoorbeeld een door partijen zelf opgestelde akte. Indien de handtekening in dergelijke gevallen wordt betwist rust de bewijslast van de echtheid van een handtekening op degene die zich op de inhoud daarvan beroep. De rechtbank kan in geval van betwisting een deskundigen onderzoek gelasten, maar dit kost tijd en geld.
Als het gaat om grote financiële belangen is het zaak om niet te volstaan met mondelinge afspraken. In de praktijk leveren mondelinge overeenkomsten vaak bewijsproblemen op zoals bijvoorbeeld een leveringsdatum. Een mondelinge overeenkomst is snel gesloten maar een nadeel is dat bij mondelinge afspraken de kans groot is dat er achteraf gemakkelijk misverstanden kunnen ontstaan.
Om discussies achteraf te voorkomen verdient het aanbeveling om de handtekening uit een paspoort of identiteitskaart te controleren met de handtekening die onder een juridisch document wordt geplaatst.
Publicatie: 18-04-2017